Telesfor Piecuch urodził się 27 lutego 1928 roku w Wilcznej koło Konina. Przed II wojną światową ukończył 4 klasy szkoły podstawowej. W czasie okupacji, po ukończeniu 14 roku życia, pracował w mleczarni w Cieninie Kościelnym i Radolinie, aby uniknąć wywiezienia do pracy w Niemczech. Pod koniec okupacji przymusowo pracował przy budowie okopów. Maturę zdał w roku 1948 w I Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Kościuszki w Koninie. Marzył o karierze pilota. Ukończył kurs szybowcowy. Z powodu wady wzroku musiał jednak z niej zrezygnować i w 1948 r. rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu, a następnie Akademii Medycznej w Poznaniu. Dyplom lekarza uzyskał 3 września 1953 r.
Fot. 1. Przed Polskim Polowym Szpitalem w Ismailii w Egipcie podczas misji pokojowej ONZ na Bliskim Wschodzie
W latach 1953–1956 pracował z nakazu pracy jako asystent Oddziału Chirurgicznego Szpitala Miejskiego w Gorzowie Wielkopolskim. W latach 1955–1956 kierował tamtejszym pogotowiem ratunkowym. 1 października 1956 r. wygrał konkurs na stanowisko asystenta (kierownik profesor dr hab. Zdzisław Jezioro) i został zatrudniony w III Klinice Chirurgicznej Akademii Medycznej we Wrocławiu. W maju 1957 r. w ramach okresowej służby wojskowej, rozpoczął pracę na Oddziale Chirurgicznym 4. Wojskowego Szpitala Okręgowego we Wrocławiu (ordynator profesor dr hab. Tadeusz Orłowski). Na przeniesienie się na stałe do wojska zdecydował się w 1959 r. W roku 1978 awansował do stopnia pułkownika oraz kierownika Kliniki Chirurgicznej, którą zorganizował, gdy 4. Wojskowy Szpital Okręgowy został przekształcony w 4 Wojskowy Szpital Kliniczny. Profesor Piecuch kierował Kliniką Chirurgiczną do roku 1994. 30 listopada 1999 r. zakończył pracę jako chirurg.
Pierwszy stopień specjalizacji z zakresu chirurgii ogólnej uzyskał w 1957 r., drugi stopień po trzech latach, w 1960 r. Przed tymi egzaminami odbył kursy szkoleniowe w klinikach profesora Wiktora Brossa, profesora Jana Nielubowicza, profesora Adama Piskorza, profesora Klemensa Skóry, profesora Zygmunta Szydłowskiego, profesora Henryka Kusia, profesora Michała Kraussa oraz doktora Mariana Wruka. Doktorat obronił w 1967 r. (promotor profesor dr hab. Wiktor Bross). Po dziewięciu latach, w roku 1976 uzyskał stopień doktora habilitowanego. Tytuł profesora nauk medycznych uzyskał w 1989 r.
Fot. 2. Zespół chirurgów 4. Wojskowego Szpitala Okręgowego we Wrocławiu - 1967 rok
Profesor Telesfor Piecuch był chirurgiem w stylu, który dzisiaj już nie występuje lub występuje rzadko. Jako bardzo młody lekarz w słabo wyposażonym szpitalu w Gorzowie Wielkopolskim na początku lat 50-tych XX wieku przeprowadził jedną z pierwszych w Polsce intubacji w celu znieczulenia pacjenta przed operacją. Zabieg ten przeprowadził po obejrzeniu demonstracji podczas konferencji naukowej, wyposażony jedynie w wiedzę teoretyczną i bez pomocy bardziej doświadczonych osób.
Fot. 3. Jako kierownik Kliniki Chirurgicznej 4. Wojskowego Szpitala Klinicznego we Wroclawiu - 1978 rok
Zajmował się praktycznie wszystkimi rodzajami chirurgii, poza przeszczepami serca, i wykonywał operacje na wszystkich narządach, od mózgu do małego palca u nogi. Nie bał się podchodzić do skomplikowanych przypadków medycznych, a były to czasy, gdzie nie istniały tak zaawansowane narzędzia i urządzenia medyczne, jak obecnie. Wykonał wiele trudnych operacji, m.in. wycięcia olbrzymiego naczyniaka jamistego odbytnicy z zastosowaniem zespolenia z odbytem typu „pull-through”, usunięcia rzadkiego nasieniaka śródpiersia (Seminoma malignum), zaszycia rany serca, operacje w zespole łuku aorty, w przetrwałym przewodzie Botalla czy w koarktacji aorty piersiowej.
Jego głównym obszarem zainteresowania była jednak chirurgia naczyniowa i w tej dziedzinie miał największe sukcesy. Kierowana przez niego Klinika Chirurgiczna 4. Wojskowego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu była w tym okresie jednym z najważniejszych w Polsce ośrodków leczenia operacyjnego żylaków. Interesował się także problematyką ran postrzałowych i badaniami nad tzw. jamą czasową, co zaowocowało rozprawą habilitacyjną, wydaną po wielu latach, tj. w roku 2019 przez Wydawnictwo Lekarskie PZWL jako książka pt. „Rana postrzałowa. Własne badania doświadczalne nad fenomenem postrzałowej jamy czasowej”.
Fot. 4. W sali zabiegowej Kliniki Chirurgicznej 4. Wojskowego Szpitala Okręgowego - lata sześćdziesiąte XX wieku.
Podczas swojej pracy naukowej opublikował 145 prac w czasopismach naukowych i wygłosił 215 wystąpień na konferencjach, zjazdach i sympozjach naukowych. Wśród jego uczniów było 6 doktorów nauk medycznych oraz doktor habilitowany. Recenzował również wiele rozpraw doktorskich i habilitacyjnych, a także dorobków profesorskich. Był członkiem Rady Wydziału Lekarskiego Wojskowej Akademii Medycznej w Łodzi, Komisji Egzaminacyjnej na I i II stopień chirurgii ogólnej, Towarzystwa Chirurgów Polskich, w tym przez dwie kadencje Zarządu Oddziału Dolnośląskiego i przez jedną kadencję Zarządu Sekcji Chirurgów Wojskowych Towarzystwa Chirurgów Polskich, Sekcji Torakochirurgicznej Towarzystwa Chirurgów Polskich, Sekcji Chirurgii Onkologicznej Towarzystwa Chirurgów Polskich, a także Stowarzyszenia Kombatantów Misji Pokojowych ONZ. Pełnił także obowiązki Głównego Chirurga Śląskiego Okręgu Wojskowego. Przez pół roku w 1976 r. był żołnierzem ONZ, kierując oddziałem chirurgicznym polskiego polowego szpitala w Ismailii w Egipcie, a także pełnił funkcję zastępcy komendanta tego szpitala. Prowadził również zajęcia z chirurgii polowej w Studium Wojskowym Akademii Medycznej we Wrocławiu.
W latach 80-tych XX wieku wraz z dwójką informatyków pracowni komputerowej 4. Wojskowego Szpitala Klinicznego opracował i wdrożył komputerowy system rejestracji, opisu i analiz procedur operacyjnych „Chirurgia”.
Miał żonę, dwoje dzieci i dwie wnuczki. Do końca życia był człowiekiem bardzo aktywnym, interesującym się wieloma rzeczami, w tym nowoczesną technologią, informatyką, sportem, kulturą, polityką i ogrodnictwem, na które to tematy uwielbiał dyskutować z zapałem i entuzjazmem do późnych godzin nocnych.
Dożywszy 94 lat zachował bystry umysł i niezwykłą pamięć, w wyniku czego spisał swoje wspomnienia z okresu nauki, studiów i pracy zawodowej w książce pod tytułem „Miałem trochę szczęścia w życiu. Wspomnienia dziewięćdziesięcioletniego chirurga”.
Fot. 5. Przed uroczystością absolutorium w Uniwersytecie Medycznym im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu - 2003 rok
Zmarł 9 marca 2022 roku we Wrocławiu, pozostawiając wiele dobrych wspomnień u ludzi związanych z nim zarówno zawodowo, jak i prywatnie. Pochowany jest na Cmentarzu Komunalnym Psie Pole przy ulicy Kiełczowskiej we Wrocławiu.